2B. Jak bezpiecznie i zgodnie z prawem korzystać z zasobów sieci – prawo autorskie w praktyce.
Szkolenie zgodne z priorytetem MEN:
Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Poprawne metodycznie wykorzystywanie przez nauczycieli narzędzi i materiałów dostępnych w sieci, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji, korzystanie z zasobów Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej.
Jak bezpiecznie i zgodnie z prawem korzystać z zasobów sieci – prawo autorskie w praktyce.
Cele szkolenia:
-
Zapoznanie nauczycieli z przepisami prawa autorskiego obowiązującymi w edukacji.
-
Rozwijanie umiejętności bezpiecznego korzystania z zasobów dostępnych online.
-
Praktyczne stosowanie przepisów prawa autorskiego w codziennej pracy szkolnej.
Tematyka szkolenia:
-
Podstawowe zagadnienia prawa autorskiego w szkole.
-
Dozwolony użytek edukacyjny a codzienna praktyka nauczycieli.
-
Prawo autorskie w kontekście sztucznej inteligencji i tworzenia treści.
-
Legalne źródła materiałów i konsekwencje naruszeń prawa.
Czas trwania szkolenia:
⏳ 3 godziny dydaktyczne
Zaświadczenie:
Każdy uczestnik otrzymuje zaświadczenie zgodne z §23 ust. 2 Rozporządzenia MEN z dnia 28 maja 2019 r.
Jak bezpiecznie i zgodnie z prawem korzystać z zasobów sieci – prawo autorskie w praktyce
W dobie powszechnego dostępu do Internetu nauczyciele coraz częściej sięgają po cyfrowe materiały dydaktyczne – prezentacje, filmy, grafiki, teksty czy ćwiczenia dostępne online. To ogromna szansa na wzbogacenie procesu nauczania, ale jednocześnie pułapka: nie każdy zasób w sieci można wykorzystać dowolnie. Prawo autorskie nadal obowiązuje, także w szkole, a jego nieznajomość może prowadzić do poważnych konsekwencji. Jak więc korzystać z materiałów internetowych bezpiecznie i zgodnie z prawem?
Prawo autorskie – co powinien wiedzieć nauczyciel?
Prawo autorskie chroni twórców przed nieuprawnionym wykorzystywaniem ich dzieł. Obejmuje zarówno utwory pisane, jak i muzyczne, fotograficzne, audiowizualne czy programy komputerowe. W praktyce oznacza to, że każda prezentacja, obrazek z Google czy piosenka użyta na lekcji podlega określonym regulacjom prawnym.
Nauczyciel, jako osoba publicznie wykorzystująca cudze treści w ramach zajęć, musi znać granice tzw. dozwolonego użytku edukacyjnego.
Czym jest dozwolony użytek edukacyjny?
Polskie prawo przewiduje wyjątki, które pozwalają korzystać z chronionych materiałów bez konieczności uzyskiwania zgody autora. W szkole można:
-
korzystać z fragmentów utworów w celach dydaktycznych,
-
udostępniać je uczniom w zamkniętym gronie (np. w klasie lub na szkolnej platformie),
-
kopiować materiały do celów niekomercyjnych, wyłącznie na potrzeby lekcji.
To oznacza, że nauczyciel może np. pokazać fragment filmu na lekcji czy omówić piosenkę – ale nie powinien udostępniać całego filmu w Internecie ani kopiować całych podręczników i dzielić się nimi publicznie.
Zasady bezpiecznego korzystania z zasobów online
Aby nie naruszać prawa autorskiego, warto kierować się kilkoma prostymi zasadami:
-
Sprawdzaj licencje – korzystaj z zasobów udostępnianych na licencjach Creative Commons (np. CC BY, CC0), które jasno określają warunki użycia.
-
Podawaj źródła – nawet jeśli możesz użyć materiału, zawsze wskaż jego autora i miejsce pochodzenia.
-
Twórz własne treści – prezentacje, karty pracy czy grafiki możesz tworzyć samodzielnie lub z pomocą legalnych narzędzi.
-
Korzystaj z zasobów edukacyjnych – wiele instytucji udostępnia darmowe, legalne materiały (np. epodreczniki.pl, wolnelektury.pl, Pixabay, Canva for Education).
AI a prawo autorskie
Nowym wyzwaniem jest sztuczna inteligencja. Narzędzia AI potrafią generować obrazy, teksty czy muzykę – ale kto jest ich autorem? I czy można ich używać bez obaw?
Obecnie treści tworzone przez AI nie zawsze są objęte ochroną prawnoautorską, jednak wiele narzędzi wykorzystuje dane pochodzące z chronionych źródeł. Nauczyciel powinien więc sprawdzać, czy dany generator dopuszcza komercyjne i edukacyjne wykorzystanie wygenerowanych treści, oraz czy nie narusza praw osób trzecich.
Konsekwencje naruszenia prawa autorskiego
Nieprzestrzeganie przepisów może prowadzić do odpowiedzialności cywilnej lub karnej. Choć szkoły rzadko stają się przedmiotem sporów sądowych, zdarza się, że autorzy domagają się usunięcia materiałów lub odszkodowania. Dlatego lepiej działać świadomie – to nie tylko kwestia prawa, ale też szacunku do cudzej pracy.
Podsumowanie
Prawo autorskie nie ma na celu utrudniania pracy nauczycielom – jego zadaniem jest ochrona twórców i promowanie odpowiedzialnego korzystania z zasobów. W dobie cyfrowej szkoły edukacja medialna staje się nieodłącznym elementem pracy nauczyciela. Znajomość przepisów i świadome korzystanie z treści online pozwala uczyć mądrze, bezpiecznie i w zgodzie z prawem – dając jednocześnie przykład uczniom, jak być odpowiedzialnym odbiorcą i twórcą treści.
Masz pytania? Interesuje Cię nasze szkolenie 2B. Jak bezpiecznie i zgodnie z prawem korzystać z zasobów sieci – prawo autorskie w praktyce? Napisz do nas!
UWAGA! Wszystkie szkolenia nauczycieli możemy realizować stacjonarnie w dowolnej placówce edukacyjnej, z dojazdem na terenie kraju albo w formie warsztatu online poprzez MS Teams. Ty decydujesz, która forma jest lepsza dla Twojego zespołu!
Administratorem Twoich danych jest Virtus Mens Anna Kaczmarska z siedzibą w Plac Teatralny 10/4-5, 41-800 Zabrze, wpisanej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, pod numerem NIP:7341556989, REGON:243295346.
Szukasz czegoś ekstra dla kadry nauczycieli?
Sprawdź nasze premium szkolenia dla nauczycieli oraz szkolenia zgodne z priorytetami Ministerstra Edukacji Narodowej RP na 2025 rok.
Wszystkie szkolenia nauczycieli w jednym dokumencie.
Czarno na białym. Wszystkie szkolenia w jednym pliku. Potrzebujesz przedstawić szkolenia osobom decyzyjnym lub kadrze nauczycieli? Pobierz listę wszystkich szkoleń Virtus Mens wraz z formularzem uczestnictwa.
Virtus Mens Anna Kaczmarska
Plac Teatralny 10/4-5
41-800 Zabrze
NIP: 7341556989
Realizacja strony Spectrum Marketing 2025.